Memory: The Origins of Alien, Ridley Scott’un 1979 yapımı filminin ortaya çıkış sürecine ve ilham kaynaklarına eğiliyor. Alien’ın çekim sürecinde yer alanlar ve film tarihçileri-eleştirmenleri ile yapılan mülakatlardan oluşan film, Alien’ı toplumsal ve psikolojik bir bağlamda incelemeyi hedefliyor. Bu amaçla, Alien’a hayat veren temel fikirlerin edebiyat, felsefe, tarih, sinema, resim ve hatta biyoloji içerisinden nasıl sentezlendiği ekrana taşınıyor.
Memory, düşündüren ve heyecanlandıran bir belgesel-film. Filmin, H.P. Lovecraft’tan Francis Bacon’a uzanan görsel ve tematik kaynaklarının nasıl bir araya geldiğini görmek, sadece filmlerin değil, herhangi bir entelektüel üretimin başarısının arkasındaki birikime ve yoğun çabaya dair ipuçları veriyor.
Memory’nin zayıf kaldığını düşündüğüm birkaç nokta var. Filmin çoğu, Alien’ın sanatsal, sosyolojik ve psikolojik kaynaklarına eğilip, filme tematik bir çerçeve sunmaya, filmin nasıl tartışmalara kapı aralayabileceğini göstermeye odaklı. Fakat bu odak, filmin son yarım saatinde, Alien’ın (özellikle de “doğum” sahnesinin) nasıl çekildiğine dair teknik meselelere doğru kayıyor (Belki de bu sebeple, filmin sonları fazla esnetilmiş, tematik incelemedeki derinliği perde arkasına itiyormuş gibi geldi.)
İkincisi, Memory’nin, Alien’ın sanatsal kaynaklarını deşmedeki yetkinliği, Alien’ın psikolojik ve sosyolojik boyutlarını inceleme konusunda o kadar etkili değil. Memory, Alien’ın cinsellik, feminizm, 1970lerin siyasal ve sosyal halleri konusunda önemli fikirler öne attığını tekrarlasa da, bu fikirler derinleştirilmeden, catchphrase halinde sunuluyor. Misal filmde, Alien’ın “erkek egemenliğinin yol açtığı bastırılmış suçluluk duygusunu” ifade ettiği gibi bir şey tekrar tekrar söyleniyor. Fakat bunun tam olarak ne anlama geldiği meçhul. (Ya da seyircinin gidip konu üzerine okuma yapması falan lazım.)
Yine de beğendik.
